Protestbrief nav arrestatie en aanklacht wegens opruiing Olof van Winden / TodaysArt festival

stroom

Bij Stroom Den Haag: zes opruiende posters op een rijtje

(Zie mbt deze affaire het eerder geplaatste smaakpolitie treedt steeds harder op voor meer beeld, achtergrond en aanleiding.)

Vijftig Haagse kunstinstellingen vragen tekst en uitleg, een professioneel vraagteken vanuit de Hofstad. Een onderschrijvenswaardig initiatief:

“Aan de Burgemeester van Den Haag
Dhr. J. van Aartsen
Postbus 12654
2500 DP Den Haag

Den Haag, 23 september 2009

Geachte heer Van Aartsen,
Op zaterdag 12 september is onze collega Olof van Winden, de directeur van het TodaysArt festival, gearresteerd door een team van politie Haaglanden.

Olof is enkele uren gevangengezet en drie keer verhoord op de dag van zijn arrestatie en nog eens twee keer in de week daarna. Ook medewerkers van zijn team zijn verhoord. Inmiddels is Van Winden in staat van beschuldiging gesteld wegens opruiing. Reden voor de aanklacht: het affiche van het festival, met daarop een beeld van een aanslag op het Vredespaleis, en promotiefilmpjes op YouTube van soortgelijke strekking. Het thema van het festival is dit jaar ‘Conflict’.

Den Haag profileert zich graag als stad van recht en vrede: grote internationale juridische instituten zetelen in Den Haag, en er komen er steeds meer bij. Afgelopen maandag 21 september hebben we de dag van de vrede gevierd. Het debat over recht en vrede wordt met graagte in deze stad gevoerd. En dat debat zal steeds weer gaan over conflicten en oplossingen.

Regelmatig krijgen wij als kunstinstellingen de vraag van het gemeentebestuur voorgelegd of wij met onze activiteiten willen aansluiten bij dit thema. Het gemeentebestuur doet er intussen alles aan om ook via kunst en cultuur het imago van stad van recht en vrede te bevorderen, getuige bijvoorbeeld het naar Den Haag halen van het festival ‘Movies That Matter’. Ook de cultuursector probeert aan te sluiten bij ‘recht en vrede’. Wim van Krimpen stelt voor om Den Haag als culturele hoofdstad in 2018 het thema ‘Recht op cultuur’ te laten dragen. Met het thema ‘Conflict’ kiest ook het TodaysArt festival voor een onderwerp dat past bij de ambities van de stad.

Kunst als aanjager van de politieke en maatschappelijke discussies is een eeuwenoud gegeven. Dat in de kunst grenzen worden opgezocht is inherent aan het medium. Er is een groot verschil tussen een ‘opruiende burger’ en een groep kunstenaars die het thema ‘conflict’ vormgeven. Als de politie van Haaglanden daar aan twijfelde, had een simpel telefoontje met de organisatie van TodaysArt genoeg kunnen zijn. Nu heeft het Politiekorps Haaglanden met deze arrestatie naar een zeer zwaar middel gegrepen, en is er ook nog eens flink doorgepakt: de officiële aanklacht wegens opruiing tegen Olof
van Winden ligt er.

Kunstenaars moeten in vrijheid hun werk kunnen blijven doen. De kunst moet het laboratorium kunnen zijn voor (nu nog) ondenkbare modellen en debatten over de wereld en dus ook over recht en vrede. Het getuigt van groot onbegrip van de rol van de kunst dat er op deze manier is gereageerd op het promotiemateriaal van TodaysArt. Juist een stad van recht en vrede moet beschikken over een politiekorps dat het onderscheid kan maken tussen daadwerkelijke opruiing en geëngageerde kunst. Wij zijn geschokt door de gebeurtenissen, en steunen onze collega Olof van Winden en de medewerkers van TodaysArt. Wij vragen u ons opheldering te geven over deze krampachtige reactie op het promotiemateriaal van het festival. Is het besluit tot arrestatie in overleg met u genomen? Hoe denkt u in de toekomst om te gaan met de afweging van het recht op vrijheid van meningsuiting van de kunstenaar en de openbare orde?

Wij vragen u om alles te doen wat in uw vermogen ligt om – als burgemeester van de stad van recht en vrede en als korpsbeheerder – de vrijheid van expressie en de artistieke vrijheid van de kunstenaars in uw stad te garanderen.

In afwachting van uw reactie,

Hoogachtend,
De directeuren van de Haagse culturele instellingen:
Gemeentemuseum Den Haag – Benno Tempel
Nederlands Dans Theater – Jet de Ranitz
Residentie Orkest – Niels Veenhuijzen
Het Nationale Toneel – Evert de Jager
De Koninklijke Schouwburg – Oscar Wibaut
Muziekcentrum en Danstheater – Saskia Kriekhaus
Koninklijke Academie v. Beeldende Kunsten – Jack Verduyn Lunel
Paard van Troje – Jeroen van de Wiel
Holland Dance Festival – Samuel Wuersten
Koorenhuis – Caroline Wiedenhof
Stroom Den Haag – Arno van Roosmalen
Museon – Bert Molsbergen
Theater aan het Spui – Cees Debets
Korzo theater – Bernadette Stokvis
Toneelgroep De Appel – Gerrit Dijkstra
Diligentia/Pepijn – Erik Pals
Vrije Academie/Gemak – Marie Jeanne de Rooij
Stella Den Haag – Willy Smits
Filmhuis Den Haag – Miriam Gilissen
Crossing Border Festival – Louis Behre
Winternachten – internationaal literatuurfestival Den Haag – Ton van de Langkruis
Kosmopolis Den Haag – Rabiaâ Benlahbib
Theater De Regentes – Wim van Stam
Theater Zeebelt – Hanna Boender
Den Haag FM/ Den Haag TV – Sedat Bugdaci
Festival De Betovering – Bonnie van der Burg en Suzanne Verboeket
Dichter aan Huis – Ferry Simonis en Marlies Bender
Doen Evenementen – Roland Verbiest
Stichting Toneelgroep Drang – Lucienne van Amelsfort en Ton Theo Smit
Centrum Le Papillon – Farid Aouled-Lahcen
Cultuuranker Escamp – Paul Cornelissen
Stichting Evenementen Grote Markt – Maarten Hinloopen
5 Mei festival – Gerard van den IJssel
Stichting TAG – Hicham Khalidi
State-X New Forms Festival – Henk Koolen
Jeugdtheaterschool Rabarber – Rebecca van Leeuwen en Karin Lucet
Stichting Atrium Den Haag – Corné Ran
Shoot Me Festival – Fleur van Rijn
R.G. Ruijs Stichting – Robert-Jan Rueb
ACKU Cultuurburo – Valentijn Schulz
Pure Jazz – Michiel Varenkamp
Haags Popcentrum – Rob Vondracek
Bunker/Motorwolf Records – Guy Tavares
Nutshuis – Mirjam Zweers
My First Art Collection – Ricardo Burgzorg
Op Trek/Hotel Transvaal – Sabrina Lindemann
Villa Ockenburg/Stichting Z – Thijs Ebbe Fokkens
Het Departement – Jan Borchers
Alba Theaterhuis – Onno Ephraim
Radio Tonka – Peter Bos
en vele medewerkers van deze instellingen

cc: Wethouders van Den Haag en de leden van de Haagse Gemeenteraad, de Nederlandse pers”

Spreek uw verbazing uit over de gang van zaken, steun Olof van Winden en collegae door hieronder te reageren:

About Jeroen Bosch 4742 Articles
Smaakmakend sinds jaar en dag: onafhankelijk kunstenaar, tentoonstellingmaker, trendbeheerder en oprichter art agent orange, artist run art agency. Eigen werk onder jeroenbosch.com Meer info zie trendbeheer.com/jeroen-bosch

50 Comments

  1. Stop deze belachelijke vertoningen in het kader van de zogenaamde terrorismebestrijding.

  2. Ik sta ook achter deze brief en ben benieuwd naar de reactie van van Aartsen.
    En vraag ik me af waar ze het geld vandaan halen nu het zo slecht gaat met de politie tijd te steken in zo’n lullig onderzoekje.

  3. Schoorvoetend, ja! Dit zou toch vanzelfsprekend moeten zijn. Het is absurd dat dit moet worden toegelicht met handtekeningen. Van Aartsen geeft enerzijds subsidie en anderzijds laat hij Van Winden oppakken. De gemeente was in ruime mate op de hoogte van de campagne en zet zichzelf op deze manier wel heel erg te kijk.

  4. Ce n’est pas une signature ;-)
    de kunstenaars arrestaties zijn een resultaat van hoe de politie de wens vanuit de regering interpreteert om een halt toe te roepen aan de excessen van de vrije meningsuiting. Het verbaast mij dat daar eigenlijk weinig protest tegen is. Bij elk incident is het weer “saperdeflap” wat is dit nu? Niet zo on Nederlands dus…

  5. Olof van Winden,stgerkte ermee!

    In 2006 ben ik gearresteerd door de politie in Den Haag door de politie Haaglanden(4 agenten+busje), 6 uur in cel doorgebracht wegens het maken van enkele fotootjes op de Amerikaanse Ambassade; ze dachten dat ze met een terrorist te maken hadden. Zonder enig excuus of verontschuldiging van die maffia daar, ben ik na 6 uur uiteindelijk vrijgelaten.

    DE POLITIE HAAGLANDEN ZIJN GESTOORD!

    Vriendelijke groet,
    dirkstudio/dirkvanlieshout, Rotterdam

  6. Sprakeloos door incompetent optreden en falend inschattings-vermogen. Tijd om na te denken over de kwalijke gevolgen van “terrorismebestrijding”.

    Ondertussen wens ik Olof van Winden sterkte!

    Franz von Dincklage

  7. Nu begin ik mij toch echt voor het kleine landje te schamen. Kent u dat plaatsvervangende schaamte? Ik zeg tijd om het niet bij deze reactie lijst te laten zitten. Het was een tijdje grappig de Nederlandse bekrompenheid, maar dit soort domme acties zijn niet leuk meer. Democratisch Nederland u moet zich schamen!

  8. Ik heb begrepen dat ons land inmiddels middelpunt geworden is van wetenschappelijk onderzoek, gestelde vraag? Hoe een tolerant, op overleg en dialoog gericht klimaat, in no time in haar tegendeel kan omslaan. Lijkt me een goede onderzoeksvraag, met, als ik het goed begrijp, een nieuwe zeer treffende illustratie erbij.

    Wie niet met ons is, is tegen? Ook al zouden de beelden in kwestie te ver gaan, de arrestatie getuigt maar van één ding: totaal onbegrip.

  9. Dat men in de USA geheel doorgeslagen is, is alom bekend maar dat Nederland volledig paranoia aan het worden is moet gestopt worden.

  10. Beschamende affaire. De Politie Haaglanden maakt zichzelf hiermee bovendien belachelijk.

  11. Met belangstelling heb ik de media-aandacht gevolgd rond de arrestatie van Olof van Winden naar aanleiding van de gevierde posterserie. Het is een serie, gecombineerd met bijpassende YouTube filmpjes, die er in slaagt een beeldtaal te formuleren die ons doet denken aan posters en teasers van een bockbuster uit 2008, ‘Cloverfield’ (http://www.apple.com/trailers/paramount/cloverfield/).
    De poster met een onthoofd Vrijheidsbeeld en een brandend Manhattan op de achtergrond, de teasers geschoten met een handycam, schokkerig, onscherp.

    In het geval van de reclamecampagne van TodaysArt ging het om gelijksoortige beelden, maar dan van Den Haag. In tegenstelling tot de vrij expliciete beelden op de Cloverfield posters, betreft het hier plotseling een geval van opruiing, ongetwijfeld gefinancierd door dezelfde overheid die nu de arrestaties laat verrichten. Deze logica van de hand die zichzelf snijdt is overigens niet zo opmerkelijk; ik heb talloze door de gemeente gefinancierde geluidsinstallaties, projectieschermen en branddeuren in broedplaatsen zien worden meegenomen door de politie Haaglanden. Wat de afdeling cultuur sponsort uit het potje ‘broedplaatsen’ wordt net zo gemakkelijk weer verwijderd door de afdeling vastgoedbeheer. Dezelfde paradox wordt door de brievenschrijvers geconstateerd: kunst wordt geacht en betaald om recht, vrede en conflict aan de orde te stellen, maar zodra dat wordt gedaan worden op directe wijze worden de betrokkenen gearresteerd. Verbazen doet ons dat eigenlijk niet meer, en dat de kunst constateert te worden gesaboteerd door de hand die haar voedt, lijkt me slechts te kunnen leiden tot een enkele conclusie: pak die handschoen op.

    Maar terug naar Van Winden: waarom nu ineens opruiing? Worden wij niet ook opgeruid door journaalbeelden van arrestatieteams in het Laakkwartier? Worden wij niet ook opgeruid door filmposters waarop boormachines zich met tanden verenigen? Denkt de overheid dat een goede photoshop meer mensen op zogenaamde ideeën brengt dan de zoveelste replay van de pornografische beelden die intussen slechts bij hun nummer – 9/11 – worden genoemd? Dit gegeven alleen al zou de Nederlandse kunstgemeenschap tot grote hoop moeten stemmen! De overheid geeft hier een volmondig ‘ja’ als antwoord op de vraag: kan een beeld ons nog bedreigen, opruiien? Als het nieuws van de arrestatie van Van Winden iets betekent, dan is het dat we ons in een samenleving bevinden waarin inderdaad het kleinste visuele duwtje genoeg is om hele volkshordes aan te zetten tot de vernietiging van onze Hofstad. Met andere woorden: de overheid is nog steeds angstig voor het sluimerende moster dat ‘volk’ heet. Jubelt, heerscharen!

    Maar hoe reageert de verzamelde kunstgemeenschap van Den Haag, groot en klein? In plaats van vuurwerk te ontsteken op het Plein, een taart langs te brengen bij het hoofdbureau en de grijze bureaus aldaar te overdekken met zakken confetti, komt er een totaal voorspelbare litanie vol met clichématige zinssnedes als ‘kunst als aanjager van de politieke en maatschappelijke discussies is een eeuwenoud gegeven’ en ‘de kunst moet het laboratorium kunnen zijn voor (nu nog) ondenkbare modellen en debatten over de wereld en dus ook over recht en vrede.’ Aanjager van wie? Laboratorium voor wie? Blijkbaar dus niet van of voor de paar burgers die ‘opgeruid’ zouden kunnen worden. Want, ‘er is een groot verschil tussen een “opruiende burger” en een groep kunstenaars die het thema “conflict” vormgeven.’ Over wat voor verschil hebben we hier? Een verschil in begrip, in professionaliteit? Of over het aura van de kunstenaar dat hem of haar beter in staat stelt het verschil tussen ‘normale’ en ‘artistieke’ opruiing te maken?

    Met andere woorden, in plaats van gretig de volledige verantwoordelijkheid te nemen voor het beeld van de postercampagne, de mogelijke vernietiging van Den Haag, en dus het debat rondom veiligheid, terrorisme en de daarop inspelende beeldcultuur door te trekken en de arrestatie als onderdeel te beschouwen van TodaysArt, verschuilt de kunstgemeente zich achter platgewalste clichés als ‘vrijheid van expressie’ en ‘artistieke vrijheid’. Dit zijn geen vrijheden die alleen aan kunstenaars voorbehouden zijn; zowel politici, Al-Qa’ida verzetslieden, als de high school shooters van Columbine hebben hier dankbaar gebruik gemaakt, en iedere burger — mits die daar de volledige verantwoordelijkheid voor wenst te dragen — is deze zogenaamde vrijheid voorbehouden.

    Het is dus niet de angstige reflex van de politie die veroordeeld moet worden. Het is de maar al te graag uitgevoerde stuiptrekking van kunstbeschermend Nederland, dat niet in staat is zijn verantwoordelijkheid te nemen en de condities die ten grondslag liggen aan de arrestatie te bevragen en te becommentariëren zowel binnen als buiten het kunstdiscours. De arrestatie zou slechts een eerste stap moeten zijn naar een grondige analyse van onze huidige beeldcultuur in de openbare ruimte, waarin pornografie, het hoereren van C&A-naaktheid, Anouk-geweld, Plan-armoede en Unicef-honger de absolute norm is geworden. Dat deze uitnodiging, deze uitgestoken hand van de arm der wet andermaal door de kunstwereld wordt afgeweerd met een hautain gebaar, als stond zij ver boven de gewone ‘opruiende burger’, brengt haar steeds verder van haar werkelijke, door Joseph Beuys verwoorde missie: het ont- en verwerpen van wat een samenleving kan zijn.

  12. Die Ollanders toch! Dat komt er van als je over een politioneel apparaat beschikt dat het lezen enigszins machtig is. Dan toch liever onze Belgische wetsdienders. Die zijn net voldoende opgeleid om parkeerbonnen uit te schrijven en op échte relschopppers te kloppen…

    De hespvraag zou overigens moeten zijn: zouden mogelijke terroristen niet zélf op het idee kunnen komen om Den Haag vreselijke dingen aan te doen? Ze hebben daar toch geen hulp voor nodig? Dan kan je toch niet spreken over opruiing? Ik weet niet of er al studies over gemaakt zijn, maar ik geloof niet dat die gasten in het kunst- en cultuurwereldje rondsnuffelen naar inspiratie. Het gaat eerder andersom, dacht ik. (Nog net de bedenking ingeslikt dat de wisselwerking dus wat beter kan).

  13. New Myths for A New (Post 9-11) World…

    MYTH #1; The world is a dangerous place and we need guns, police and military to protect us.

    MYTH #2. Leave it to the experts (who are usually white men).

  14. De Haagse politie bewijst hiermee VER af te staan van de samenleving en heeft na de misplaatste arrestatie van Nekschot helemaal NIETS geleerd over hoe om te gaan met kunst en de vrijheid van meningsuiting.

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*