To become, shift, transfer, copy and erase Janet Leigh van Jeroen Offerman @ Filmhuis Den Haag

In het Filmhuis Den Haag is ‘To become, shift, transfer, copy and erase Janet Leigh’te zien, een project van Jeroen Offerman.

filmhuisdenhaag.nl

Onderdeel van dit project is een kopie van de douchescène van Psycho van Alfred Hitchcock, maar dan met andere acteurs.
Psycho van Hitchkock nagespeeld, waar hebben we dat eerder gezien?

Oh ja, Psycho van Gus van Sant uit 1998. Die ging niet over één nacht ijs en deed de volledige film. Elk shot hetzelfde als het origineel, maar dan met andere acteurs.

Het is een belachelijk simpel gegeven en zonder de versie van van Sant te hebben gezien lijkt het wellicht absurd om miljoenen uit te geven aan de productie van een flm die al bestaat.
Wat voegt het toe?

Toch, na de film gezien te hebben is niets meer zoals het was.
Nou ja, dat is wellicht wat overdreven, maar er gebeurt wel iets raars, want opeens zijn er twee films en het gevoel dat dat nooit anders had kunnen zijn.

Juist het bizarre ‘frame by frame’ gekopieer maakt dat de twee onlosmakelijk met elkaar verbonden lijken.

Het is als een duoscribble tekening van Marijn van Kreij, waarin hij op het ene vel een spontane doodlelijn trekt om die vervolgens op een ander vel zo exact mogelijk na te tekenen; De ene lijn is betekenisloos zonder de ander, het werk speelt zich ergens tussen de twee lijnen af.

Wellicht is het discutabel hoe afhankelijk het origineel van Hitchcock is van de kopie van van Sant, maar er ontstaat een uitzonderlijk vervreemdend nieuw werk tussen het origineel en de film van van Sant in.

Voor het geval dat niemand door had wat er aan de hand was, maakte Christoph Draeger in 2004 een werk waarin hij het origineel van Hitchcock en dat van van Sant over elkaar heen projecteert.

Het resultaat, Schitzo (redux) uit 2004, is op die manier ook een heel belachelijk simpel gegeven, maar dan blijkt dat belachelijk simpele gegevens geen garantie zijn om voor goed werk.

Schitzo (redux) is in het beste geval een overbodig, voor de hand liggend lui werkje.

Jeroen Offerman voegt wel iets toe aan het geheel van ‘Psycho-covering’; een decor.

De douchescene is niet alleen nagespeeld, maar ook nagebouwd. Wie Zaal5 van het Filmhuis Den Haag binnenloopt ziet als eerste een levensgrote replica van de badkamer van Hitchcock. Smoezelige tegeltjes, een badkuip en een toilet om papiersnippers mee door te kunnen spoelen, het is er allemaal.

Er is ook iets wat je niet in de film ziet; een luikje voor de cameraman, zodat ook de shot vanuit onmogelijke positie geschoten konden worden.

De constructie op z’n eigen podium is een fascinerend object. Net als de van Sant film weet het een eigen bestaansrecht te veroveren. Dat komt niet alleen door de authentiek muffe lucht die uit de wat uitgewoonde goedkoop betegelde douche komt. Het komt ook door de functionele extra’s van cameraluik, pompsysteem en verhoging.

Een etage hoger is de film te vinden. Uw reporter boft en komt er bijna in het begin van de film in. Een meisje doet haar best de Psycho-scène na te spelen en net als de douchecel wat onhandig geconstrueerd is vergeleken met het origineel, zo geldt dat ook voor de acteerprestatie van de jongedame.

Als de scène klaar en rond is, begint het geheel weer opnieuw, maar nu met een manspersoon. De manspersoon in vrouwenkleren voegt een laag toe aan het werk die wat ongelukkig lijkt, maar het is bij lange na niet zo storend als wat er volgt.

De manspersoon wordt neergestoken door een zwart geschminkte vrouwspersoon en daarna mag een ander manspersoon de hele scène nog een keertje overdoen,..

..maar dan met transparante lagen van de vorige scènes er overheen gelegd, zodat er drie mensfiguren gaan douchen om vervolgens neergestoken te worden.

Daarna eindigt de film met een laatste scene waarin niemand te zien is. Alleen de camera zwenkt rond zoals in het origineel en filmt lege tegelwanden en spetterend water.

Voor wie nog niet genoeg verschillende versies heeft gezien; er is ook nog een making of van het geheel in de benedenzaal.

Het ging zo goed en was zo mooi, maar Offerman heeft niet genoeg aan een goed werk en wil veel te veel. Het hele gebeuren wil een onderzoek zijn. ‘Een onderzoek naar het splijten van acteur en personage’, zo vertelt de begeleidende informatie.

Dat is jammer, want het geheel was overtuigender toen het na de eerste scène gewoon een wat onhandige kopie was.

Dat de lege scène aan het eind als doel heeft de acteur uit de scène te wissen lijkt me iets voor een eigen onderzoek op het private atelier. Eenmaal in de presentatieruimte blijkt slechts dat het die ambities niet waar maakt en er ook niets anders voor in de plaats biedt.

Ook was het sterker geweest als film en installatie sec naast elkaar in Zaal5 waren gepresenteerd. De videozithoek met making of en de reis naar boven om de film te kunnen zien zorgen alleen maar voor ruis.

Ga vooral kijken, maar ren weg voordat de tweede scène begint.

http://www.filmhuisdenhaag.nl/zaal5/1363/expo-jeroen-offerman.aspx

 

5 Comments

  1. > ren weg voordat de tweede scène begint.

    Haha, nee! Ik ga zeker kijken. Overtuigend wervend. Ik ben heel benieuwd.

  2. Hele leuke recensie, wil je wel mijn naam goed spellen, aub? Het staat op de affiche.
    Mvg,

    Jeroen Offerman

  3. Jeroen Offerman wint de Award voor beste Nederlandse Film op het Go Short internationale festival voor korte film.

    “DUTCH COMPETITION

    VEVAM Go Short Award for best Dutch short film
    To Become, Shift, Transfer, Copy and Erase JANET LEIGH

    “The jury likes to encourage filmmakers to take risks and experiment in the language of the moving image, especially with regard to the short film where there is so much freedom. This film examines and deconstructs the grammar of one of cinema’s most iconic scenes, challenging the viewer’s expectations by reinterpreting its craft from different perspectives.”

    De film moest het opnemen tegen verscheidene genres films zoals fictie, kunst, documentaire en animatie.

    http://www.goshort.nl/Nieuws/9644/Go+Short+Awards+2013/

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*