Sarah Westphal in Be-Part, Waregem

Afgelopen weekend opende in Be-Part (een zeer mooie expositieruimte die zich in het West Vlaamse Waregem bevindt) de expositie Hintersteg van Sarah Westphal. Hintersteg, zo valt te lezen op de uitnodiging, is een fictief woord dat letterlijk vertaald ‘achterbrug’ betekent: “Niet meteen de hoofdbrug waarlangs voorname burgers flaneren, maar eerder een smokkelroute, een achterdeurtje, de heimliche weg naar een verboden geliefde, de weg die de scharenslijper neemt naar huis.” Dit mooi gevonden woord is een eerste troef waarmee Westphal de bezoeker weet te verleiden.

In Hintersteg brengt Westphal op een poëtische wijze de geschiedenis van de villa waarin Be-Part gevestigd is, samen met haar persoonlijke geschiedenis. Het resultaat is een verbluffende tentoonstelling waarin het begrip huiselijkheid de rode draad doorheen de tentoonstelling vormt. Deze fascinatie voor huiselijkheid wordt samengebracht met haar eerdere interesses rond bijvoorbeeld stofdifferentiatie, zodat Hintersteg naast “de weg die de scharenslijper neemt naar huis”, tegelijkertijd als een brug over het oeuvre van Westphal loopt.

Bij het betreden van Be-Part loopt de bezoeker meteen tegen de projectie op van iets wat in eerste instantie een abstract kleurpallet lijkt. Een tweede blik maakt duidelijk dat het een met mos begroeide muur is.

Iets verder in de bibliotheek is een kat op tafel gesprongen.

Met aan de muur foto’s, of studies naar katten op objecten.

In de expositieruimte die werd toegevoegd aan de villa heeft Westphal de kale grijze muren ‘bekleed’ met foto’s van lamellen. Deze ingreep voegt een ‘imaginaire achterruimte’ aan de strakke betonnen architectuur toe en verhoudt zich daarnaast tot de ruimte door de strakke patronen die zich in de vloer en het plafond bevinden te spiegelen.

Een spel tussen abstractie en figuratie, waar uiteindelijk de verbeelding van de toeschouwer wordt geprikkeld met een reflectie op ‘het huis Be-Part’, zijn (vorig) bewoners en de architectuur.

Dit spel wordt in de kelder tot een absolute climax gevoerd.

Waar een a4-tje de nodige waarschuwingen geeft.

In de kelder bevindt zich de mysterieuze ‘Elmgreen & Dragset aandoende’ installatie Hintersteg. De kunstenares heeft de gehele kelder onder water laten lopen en de bezoeker kan vanaf een veilige en droge afstand het geheel bekijken.

Wat ze te zien krijgt zijn voorwerpen die refereren naar de villa waar een collectioneurskoppel woonde en de expositieruimte die tien jaar geleden openende met de expositie Schöner Wohnen. De stoelen van de vorige eigenaars die zich nog in de ruimte bevonden heeft ze dankbaar een plaats gegeven in de installatie en allerhande artefacten roepen de sfeer op van een vergane collectie.

De kelder en de afstand tot de installatie geven het gevoel dat je naar een foto kijkt van lang vervlogen tijden. De rode lamp (tevens de enige lichtbron in de kelder) boven de vloeistofschalen vergroot dit gevoel doordat de kelder zich zo sluiert in een haast sepia-achtige toestand (wat het fotograferen van deze ruimte niet makkelijker maakt).

Aan de linkerkant bevinden zich naast de donkere-kamer objecten ook andere elementen die verbonden kunnen worden met de kunstenares. Zo vertelde ze dat ze de wastafel (die net niet op de foto staat) uit haar ouderlijk huis in Duitsland heeft laten overkomen. Ook hier geldt: hoe langer je kijkt hoe meer je ziet, zo zien we bijvoorbeeld na enige tijd dat de vogeltjes in het kooitje links van de trap echte vogeltjes zijn.

Helaas is de kelder zeer moeilijk te fotograferen, wat des te meer een reden is om de tocht naar Waregem te maken en je aan dit mysterieuze schouwspel over te geven.

En als je dan toch bij Be-Part bent loop dan ook de andere villa even binnen om naar de foto’s en installaties van Wim Wauman (resident in Be-Part) te kijken!