Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

    Robbert van der Horst – Point of View (POV) – Lowlands augustus 2012.

Kunst in openbare ruimtes levert veel discussie op. Zo is Rotterdam bijvoorbeeld weer in het nieuws met Kissing Earth de wereldbollen van Olafur Eliasson die voor het nieuwe Centraal Station moeten komen te staan. Wat vinden we ervan, willen we het wel of niet, wie gaat daar dan eigenlijk over? Alle meningen mogen uitgesproken worden en moeten gehoord worden en zo polderen we wat af in Nederland.

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

    Roskilde Festival – Art Zone Robbert van der Horst, Marcos Zotes and Jakob Kvist. (Foto: Kim Matthäi Leland, www.leland.dk), 2015

Mij geeft het de inspiratie om maar eens wat ‘kunst in de polder’ te gaan zien, zoals de fantastische ruimtelijke werken van de kunstenaar Robbert van de Horst (Ermelo). Hij brengt al jaren lang de polder en zijn liefde voor de polder naar ons toe op duizend en één manieren. Een voorbeeld is zijn project Radio Baken een verzameling van verhalen vanuit verschillende locaties. Maar het grote publiek kent Van der Horst van zijn grote tijdelijke kunstwerken die hij op buitenlocaties vaak in een polder maakt. Zo maakte hij deze zomer werk voor de Urban Campsite en festivals als Roskilde, Mysteryland en Lowlands.

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

    Robbert van der Horst – Universe #7 – Urban campingsite IJburg, 2015.

Overheden en gemeentes trekken zich de afgelopen jaren meer en meer terug uit het experiment, proces en innovatie. Men zoekt naar continuïteit en ‘veilig zichzelf bewezen’ werk en kunstenaars. Tegelijkertijd zien we bij de commerciële internationale culturele ondernemers dat die juist een tegengestelde beweging maken en het belang van experiment en innovatie erkennen en daar in investeren!

Vijftien jaar geleden sprak ik directeur Lowlands (onderdeel van Live Nation) Eric van Eerdenburg die vertelde dat hij eigenlijk graag het festival van een muziekfestival wilde laten groeien naar een totaalbeleving van alle kunstdisciplines voor de bezoekers. Lowlands begon met een kleine comedy tent, het jaar daarop interdisciplinair en fysiek theater en toen was het de beurt aan de beeldende kunsten. Van der Horst is al vroeg als beeldend kunstenaar aangetrokken en heeft als zodanig de afgelopen jaren meegewerkt en gebouwd aan het realiseren van die visie voor Lowlands.

Van der Horst maakt spraakmakende tijdelijke interactieve ruimtes waarbij perspectief, de manier waarop we ruimte beleven, cruciaal is. Ook natuur, stilte en rust zijn gemene delers in zijn werken. Dit lijkt tegenstrijdig als de locaties van de werken de grootste muziekfestivals ter wereld zijn maar niets is minder waar. De werken creëren gebieden waar de festivalgangers een rustmoment kunnen hebben. Het worden kleine eilandjes waar je even rustig kan gaan zitten, een biertje kan drinken, een sigaretje kan roken en de drukte van het festival achter je kunt laten. Eenmaal op het eiland verandert je hele beleving van het festival, alsof je in een andere dimensie terecht komt.

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

    Robbert van der Horst aan het bouwen.

Zenith (Lowlands, 2015), een enorm fascinerend en overweldigend bouwwerk is overdag vooral een anker, een ontmoetingsplaats. Je kunt zitten of liggen op flonders om de centrale ruimte heen of op het bordes van de centrale ruimte zelf over het hele festivalterrein uitkijken.

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Flonders voorkant, er zijn er ook aan de achterkant en zijkant, en de centrale ruimte.

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Wanneer het donker word komt het werk tot leven. Voor Zenith werkt Van der Horst met Stichting MAU een VJ collectief dat met digital mapping werkt.

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Digital Mapping is een vrij nieuwe technologie die nog volop in ontwikkeling is, voor Van der Horst was dit zijn eerste kennismaking. Voor Stichting Mau was dit het eerste werk in een buitenruimte van deze omvang. In een club of binnenruimte bouw je als VJ een werk langzaam op tot een groter geheel. Maar nu met een stand alone werk zonder audio buiten in het donker op een enorm festival werkte het ontwerp van Mau maar gedeeltelijk. De opbouw van de beelden nam te lang en daardoor kwam het gebouw buiten in het donker niet snel genoeg voldoende ‘tot leven’. Dat was jammer maar op dit moment is Digital Mapping is niet als video waar je snel wat uit kan knippen het kost dagen programmeren, wiskundige formules en renderen (genereren van een digitale afbeelding uit een driedimensionaal model met behulp van de computer).

Dat gezegd hebbende, als je niet buiten maar in het vernuftig gebouwde werk zat zag en begreep je precies wat Van der Horst voor ogen had en wat de potentie is ook voor de buitenkant. Het lijkt alsof je vanaf de vloer waar je op zit of ligt naar boven gezogen word het middelpunt, het heelal in. Niet langer meer op Lowlands maar opgezogen uit de polder door een UFO reis je door verschillende dimensies, meteoorstormen, zwarte gaten, sterrenhemels en uiteindelijk beland je in de matrix! Super gaaf!

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

    Yasser Ballemans – Triomfboog (2013).

In het Lowlands programma zijn tien LL art projecten opgenomen. Naast terugkerende kunstenaars als Van der Horst, samenwerking en eenmalige projecten zijn er ook kunstenaars die een opdracht om een werk te bouwen krijgen van Lowlands in samenwerking met Museum de Fundatie. Zo ook Yasser Ballemans en zijn 6 meter hoge triomfboog te zien op Planet Paradise.

Ballemans werk doet denken aan Japanse origami en is geïnspireerd door carnaval en parades. Van oudsher de plek om ongezouten maatschappelijke, sociale en politieke problemen en vraagstukken publiekelijk ter discussie te stellen. Ballemans staat niet alleen in zijn inspiratie en vertaling in zijn hedendaagse kunstwerken. Hij is in goed international gezelschap van onder andere Hew Locke (UK), Ebony G. Patterson (Jamaica) en Marlon Griffith (Japan).

De in staal uitgevoerde boog – een pleidooi voor en viering van de kracht van kunst – was dit jaar voor het laatste jaar op Lowlands te zien. Het werk was drie festivals (2013 – 2015) te zien op het festival in Biddinghuizen en stond de rest van de tijd en vanaf nu permanent in de beeldentuin van Kasteel het Nijenhuis.

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Polderen in de kunst of kunst in de polder?

Vanaf nu kunnen we permanent door de Triomfboog van Ballemans lopen in de beeldentuin van Kasteel Nijenhuis. Verder staat hij ongetwijfeld op shortlists voor het maken van andere openbare werken elders in het land, dus be on the lookout!

Voor het tijdelijk werk Van der Horst moeten we in ieder geval ook de kaartverkoop voor Lowlands 20, 21 en 22 augustus 2016 in de gaten houden. Ik hou totaal niet van overgrote muziekfestivals, maar ik kan niet wachten om te zien en vooral te beleven waar Van der Horst nu mee zal komen. Zijn eerdere werken op Lowlands waren soms meerdere malen te zien en de gebruikte materialen worden gerecycled. Alles lijkt mogelijk, verder ontwikkelen van het project met digital mapping? Iets totaal anders? … Super spannend! Ik vraag hierbij vast een pers accredatie voor Lowlands 2016 aan!

About Sasha Dees 345 Articles
Verbinder. Wereldburger; Onafhankelijk curator en producent; Focus op Internationaal, Innovatief, Inclusief en Interdisciplinair. Schrijft o.a. voor Trendbeheer, Africanah en ARC Magazine. www.sashadees.com

1 Comment

  1. super gaaf inderdaad
    geruststellend ook die jeugdige voorkeur voor wegtrippen
    wij moesten het doen met vloeistofprojecties en de Star Gate sequence van Kubrick
    mijn broer heeft Livinus van de Bundt nog op het lichtorgel zien spelen
    wanneer het donker wordt is ook met dt trouwens
    en op een flonder lig je niet zo lekker

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*