Geert Mul @ Stedelijk Museum Schiedam

IMG_20170125_125555439

Gaaf een Commodore Amiga, een beetje van voor mijn tijd, maar te gek om er weer eens een in het echt te zien, digitaal antiek. Een van de eerste ‘personal computers’ en Geert Mul kon er nog net één vinden die het nog doet. Gefascineerd door de nieuwe techniek was hij “in een keer om” toen hij in aanraking kwam met de computer. Het eerste werk in de tentoonstelling “Toen en Nu” uit 1990 markeert kenmerkend het begin van zijn rijke oeuvre. In willekeurige frequentie verandert de computer het woord ‘nu’ in ‘toen’. Willekeur speelt een centrale rol in de tentoonstelling, maar wel volgens Muls strakke regels, zo blijkt.

IMG_20170125_130115640SNX3 (Snow Times Three) (2008)

Geert Mul past op verschillende manieren sets formele regels toe om beelden uit een archief te ordenen. Vaak gebruikt hij een door hemzelf ontworpen algoritme om een ordening aan te brengen in zijn archief met internetplaatjes. Zijn archief telt zo’n twee miljoen afbeeldingen en het is elke keer weer een verrassing welke ordening de computer maakt, zoals in Match of the Day uit 2004 waarin het algoritme telkens twee foto’s combineert op basis van vorm. Er ontstaan vaak geestige combinaties, die vooral geestig worden omdat wij beelden niet los kunnen zien van betekenis en verhalen maken met schijnbaar willekeurig gemaakte combinaties.

IMG_20170125_130951317

Ook uit 2004 is Portraits of Warsaw (final edit 2010) waarvoor Mul samen met filmmaker Eelko Ferwerda zelf filmde en monteerde. De vraag aan Mul was om een werk te maken in het kader van de toetreding van Polen tot de Europese Unie. Voor het werk filmde hij portret- en familiefoto’s in etalages van fotostudio’s, inclusief beregende ramen en tralies. Het is een krankzinnig werk, op het eerste gezicht tamelijk ruw gemonteerd, maar feitelijk combineert het fijnzinnig de beelden met de muziek.

Match of the Day (2004)

Het lijkt hem niet zozeer te gaan om de techniek van bijvoorbeeld het algoritme, maar om het feit dat er door het toepassen van de door hem ontworpen regels uit de beelden bestaande informatie naar voren komt of een nieuw verhaal wordt gecreëerd.

In het vroege werk La Dérive uit 1998 komt dit zoeken naar nieuwe betekenis al naar voren. Guy Debord bestempelde het ’s nachts wandelen door de stad in zijn Théorie de la dérive als een artistieke daad. Geert Mul nam dit als uitgangspunt voor het videowerk, dat bestaat uit korte fragmenten uit zijn archief, gemixt op basis van een van zijn eigen algoritmes. Het gaat niet om het kijken of om het videomateriaal zelf, maar om de handeling van het remixen van bestaand materiaal. Je proeft hier de sfeer van zijn vroege werk als V.J. Beeld wordt keer op keer herhaald en steeds een stukje langer tot duidelijk wordt waar je naar kijkt.

In het werk Mawwal for Syria uit 2015 grijpt hij weer even terug op zijn werk als V.J. Hiervoor werkte hij tijdens het festival Week voor Syrië in Beiroet samen met zanger Anas Maghrebi, en met Michel Banabila, waar hij vaker samen mee werkt. Geweldig om te zien dat hij voor nieuwe werk niet te beroert is om terug te grijpen op eerdere werkwijze, als het zo uitkomt. Aanleiding voor nieuwe werk is de context, net als de toetreding van Polen dat was bij Portraits of Warsaw. Hij maakt hier beeld bij de muziek.

IMG_20170125_132820222

IMG_20170125_133005656

Een van de vele werken waar de beweging van de kijker een grote rol speel is Shan-Shui. Een database van vijfhonderd Chinese landschapsschilderijen komen naar voren en worden verknipt en gemixt, zodra de bezoeker langs de videowand loopt. Er ontstaat als het ware weer een nieuw landschap met telkens een ander uitstraling. Het geluid is door een computer gegenereerd en sluit perfect aan bij het verknipte karakter van de projectie. Voor een ander werk, God’s Browser uit 2010, activeert de kijker door middel van het aanraken van een Theremin -een elektronisch muziekinstrument- een stroom aan beelden, net als bij Shan-Shui kan je de stroom aan beelden beïnvloeden, maar niet controleren.

IMG_20170125_133732799Transfer Points (2002)

Het oeuvre van Geert Mul is rijk en de selectie voor de tentoonstelling eclectisch. De ruimtes staan heel vol met verschillende werken uit verschillende periodes naast elkaar. Prints, projecties, lichtwerken. Het geluid loopt soms -bewust- een klein beetje door elkaar heen.

Op het eerste gezicht erg vol, te vol. Maar je wordt er in getrokken en halverwege realiseer je je dat dit hoort bij het werk van Mul, waar hij van het een naar het andere project beweegt, waarin de context van het werk en samenwerkingen met anderen van invloed zijn op het proces, hij lijkt daarin verreweg van dogmatisch te werk te gaan en open te staan voor nieuwe mogelijkheden.

Wat heel prettig is aan het werk van Mul is dat er een rol is weggelegd voor de kijker, door fysiek contact met het werk, maar vooral ook doordat er veel ruimte is voor interpretatie.

IMG_20170125_134121312Butter Leaves (2016)

Zoals volgens Debords het dwalen door de stad de artistieke daad is, zo laat Geert Mul ons wandelen door zijn archief en bestaat de artistieke daad uit het activeren van het werk, het aanjagen van een nieuwe manier van kijken.

IMG_20170125_150124475De prints bij de ingang worden beschenen met wisselende kleuren led licht. Telkens een andere afbeelding, maar dat werkt alleen in het donker, dus de moeite waard om eind van de middag nog eens terug te komen.

GEERT MUL
MATCH MAKER
25 JAAR MEDIAKUNST
Nog te zien tot 12 februari

stedelijkmuseumschiedam.nl/nl/509-geert-mul-match-maker

About Johan Nieuwenhuize 61 Articles
Johan Nieuwenhuize is kunstenaar, fotograaf en curator. De relatie tussen het geheugen en fotografie vormt de basis van zijn werk. Zijn werk was te zien in de Vleeshal, Fotomuseum Den Haag, Streetlevel Photoworks en het Dazaifu Tenmangu Shrine Museum en is opgenomen in diverse publieke en privécollecties.

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*