Kòrsou (Curaçao) – Kunstenaars

Kòrsou (Curaçao) - Kunstenaars

    Open Atelier Route (2015)

De hedendaagse kunst scene in Kòrsou heeft met de komst van een aantal kunstenaars de afgelopen 5 jaar weer een goeie push gekregen. Jarenlang was Ailsa Anastatia (zie artikel: In het atelier van) de enige jongere hedendaagse kunstenaar op het eiland.

Vanaf de jaren tachtig waren het kunstenaars als Ellen Spijkstra, Herman van Bergen, Hortence Brouwn, Philippe Zanolino, Tirzo Martha en Yubi Kirindongo die de scene bepaalden.

Kòrsou (Curaçao) - Kunstenaars

    Hortence Brouwn, studio

Kòrsou (Curaçao) - Kunstenaars

    Hortence Brouwn, studio

Spijkstra is keramist en heeft zich later in haar carrière ook in het medium fotografie ontwikkeld. Ze werkt internationaal en (foto)werk van haar hand is momenteel te zien en is opgenomen in de catalogus van de veel geprezen tentoonstelling Reluctant Undercurrents in Los Angeles. Ze organiseert iedere drie jaar de Open Atelier Route op het eiland. Gouden Kalf winnaar Felix de Rooy (geboren in Kòrsou, woont/werkt in Nederland) maakte een prachtige film over haar.

[arve url=”https://youtu.be/_K-l1k0aEm4″ /]

Martha verblijft en werkt de afgelopen en komende jaren zelfs meer buiten dan op het eiland. Hij werkt samen met David Bade aan langdurige sociale projecten met jongeren zoals sinds 2016 iedere zomer voor 3 a 4 maanden in de kunsthal in Rotterdam en deze winter een aantal maanden in Genk (België). Na Yubi Kirindongo (2012) had Martha -naast keramist Norva Sling (geboren in Kòrsou woont/werkt in Nederland)- afgelopen najaar een solo tentoonstelling No Excuses! bij Beelden aan Zee in Den Haag. De tentoonstelling werd besproken door Ann Demeester die goed inzicht geeft in het werk van Martha en is genomineerd voor de beste tentoonstelling van het afgelopen jaar door Museumtijdschrift.

Kòrsou (Curaçao) - Kunstenaars

    Tirzo Martha, The Venus of Kawa Korsou, 2017

Kòrsou (Curaçao) - Kunstenaars

    Tirzo Martha, The Ancestral Debate, 2017

Er is dus sprake van een gevestigde hedendaagse kunst scene die helemaal niet slecht scoort als je je realiseert dat het eiland 160.000 mensen telt! Maar de haren worden grijs en nieuw bloed kroop waar het gaan kon, terug naar huis, ter versterking van de eenzame vertegenwoordiger van de “mid-career” generatie; Ailsa Anastatia.

Kòrsou (Curaçao) – Kunstenaars

    Avantia Damberg

Kòrsou (Curaçao) – Kunstenaars

    Avantia Damberg, Map of Curaçao, zelfklevend papier, boxen, mp3player, 2014, 2.7 x 3.2 meter, locatie: Kranshi (bevolkingsregister).

Een aantal jaar geleden vestigde leeftijdgenoot Avantia Damberg, na haar studie bij de Rietveld en een aantal jaren ervaring opdoen in Nederland, zich weer op het eiland. Ze werkt internationaal maar wel met focus op zichtbaarheid op het eiland en in de regio. Zo ontwierp ze de nationale postzegel, maakte ze Map of Curaçao een publiek werk in een editie van 3 dat ook op 3 plekken op het eiland te zien is, werk in Havana, Cuba en was kunstenaar in residentie bij Ateliers’89 in Aruba. Damberg is een actief lid van het kunstenaars collectief UniArte een broedplaats voor aankomende en professionele kunstenaars uit verschillende disciplines in Willemstad en ze doet de marketing voor de driejaarlijkse Open Atelier Route op het eiland.

Kòrsou (Curaçao) – Kunstenaars

    Carl Ariza

Kòrsou (Curaçao) – Kunstenaars

    Carl Ariza, Lack IV

Carl Ariza heeft tien jaar lang een succesvol ontwerpbureau gehad in Maastricht. Een aantal jaren terug realiseerde hij zich dat alles in Nederland te veel om geld en status draait en niet om de kwaliteit van het leven, hij besloot de boel de boel te laten. Teruggekeerd op Kòrsou zette hij ook hier een goed lopend ontwerp bureau, Salt, op. Het grote verschil is dat hij op Kòrsou zorgvuldig zijn tijd 50/50 verdeelt tussen ontwerp en branding en zijn vrij werk als kunstenaar en daar hier op Kòrsou door het verschil in cultuur wel in slaagt.

Kòrsou (Curaçao) – Kunstenaars

    Garrick Marchena, Ami ta Korsou (ik ben Curaçao), 2017.

Garrick Marchena studeerde civiele techniek in Amerika en kwam na zijn studie (1993) terug naar het eiland. Na een aantal jaren een ontwerpbureau gehad te hebben met zijn broer is hij nu een van de bekende muralisten op het eiland en kan hij ook leven ervan. Hij werkt in opdracht van bedrijven en Ngo’s, zo werkte hij ook samen met Dre Urhahn en Jeroen Koolhaas aan hun project voor CurArte. Zijn eigen werk is realistisch en figuratief. Het heeft altijd te maken met het eiland, portretten van mensen, vaak kinderen en hij heeft een hele serie lokale vogels. Zijn schetsen maakt hij op basis van foto’s die hij zelf maakt en online en uit tijdschriften verzamelt.

Kòrsou (Curaçao) – Kunstenaars

Roberto Tjon A Meeuw werkt met hergebruikte materialen, zo waren zijn Fatu Bangi’s te zien op Art Zuid en Tent in Rotterdam. Hier op Kòrsou werkt hij vooral met plastic. Hij doet regelmatig grote sociale projecten met en voor kinderen. Hij gaat dan eerst met kinderen uit een specifieke buurt of van een school aangespoeld plastic verzamelen op de stranden en in het lage water ondertussen verteld hij ze over het milieu en de schade die we aanrichten. Daarna maken ze samen een werk voor een publieke ruimte in hun buurt of op de school.

[arve url=”https://youtu.be/bezkxscTvkc” /]

Sharelly Emanuelson (video kunstenaar / filmmaker) kwam in 2016 terug naar het eiland. Ze volgt Anastatia op als vertegenwoordig van in dit geval de “emerging” generatie kunstenaars maar Emanuelson is ook de pionier voor videokunst op het eiland. Haar video installaties zijn tot nu toe alleen internationaal te zien geweest onder andere bij het Stedelijk Museum Amsterdam. Video installaties ontwikkelen, financieren, maken, tentoonstellen en verzamelen is nieuw voor het eiland. Ze richt zich naast het realiseren van werken ook op het introduceren van videokunst bij een groter publiek. Ze zoekt actief naar samenwerking in het bestaande lokale veld (galeries voor presentatie van de werken, vooropleidingen om trainingen in film en videokunst te geven) en met kunstenaars en curatoren lokaal en internationaal om dit te bewerkstelligen. Op dit moment loopt haar eerste aanvraag voor de realisatie van een nieuwe video installatie die gemaakt zal worden en, naast de gebruikelijke internationale presentaties, op het eiland te zien zal zijn voor een breed publiek. Naast haar werk als kunstenaar werkt ze als filmmaker met producent Caribbean Filmcom waar ze korte en lange documentaires maakt. Er zijn op het komende 6e IFFR op Kòrsou dat op 5 april a.s. opent, drie nieuwe films van haar te zien. Emanuelson is de oprichter (2010) van UniArte een broedplaats voor hedendaagse kunsten.

Kòrsou (Curaçao) – Kunstenaars

    Sharelly Emanuelson, “Doh Mix Meh Up We always Negotiatin”, videoloop, 2014 (award winning Master graduation work).

[arve url=”https://vimeo.com/209424234″ /]

    Sharelly Emanuelson, Siudadanos, videoloop, 2015 (Stedelijk Museum Amsterdam)

Mijn onderzoek in het Caribisch gebied is mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds. Mijn trip in Kòrsou is mede mogelijk gemaakt door Marguerite de Rooy. Met dank aan iedereen die me referenties gaf en alle kunstenaars, mensen werkend in de kunst sector en instituten die tijd vrij hebben gemaakt om mij te ontmoeten en met me te spreken over hun praktijk en ervaringen in het hedendaagse kunstveld!

About Sasha Dees 345 Articles
Verbinder. Wereldburger; Onafhankelijk curator en producent; Focus op Internationaal, Innovatief, Inclusief en Interdisciplinair. Schrijft o.a. voor Trendbeheer, Africanah en ARC Magazine. www.sashadees.com

6 Comments

  1. Op het artikel ‘Kòrsou’ van Sasha Dees op uw site (en op http://africanah.org/caribbean-travelogue-part-2-curacao/ ) zien wij ons genoodzaakt te reageren. Als het doel is om een soort ‘state of the art’ op het eiland samen te vatten en dan specifiek in zake een research naar ‘the sustainiblity of contemporary art practices and the influence of international (exchange) projects, funding, markets and politics’ zoals de schrijver zelf aankondigt, moeten wij reageren. Want dan komt IBB’s rol in de recente geschiedenis, de actualiteit en toekomst er nogal karig vanaf. Of dat te maken heeft met de kritische polemiek die ontstond na een gesprek en rondleiding van de schrijver bij het IBB (Instituto Buena Bista) met een van de ondergetekenden, weten wij niet. Ook is het niet erg dat een van de geïnterviewde als kunstenaar en co-founder van IBB buiten het artikel wordt gelaten (wij juichen de aandacht voor andere kunstenaars toe ofschoon het jammer is dat de gerecommandeerde IBB-alumni kunstenaars, die terug op het eiland zijn niet zijn geïnterviewd of bezocht), maar dat de rol van IBB wordt geminimaliseerd tot een ‘educatieve’ kanttekening is bezijden de realiteit. Het IBB heeft sinds 2006 naam en faam gemaakt en mede voor veel meer (internationale) aandacht en tevens voor meer mogelijkheden qua funding gezorgd. Steun die ook bereikbaar werd/is met nieuwe mogelijkheden voor anderen. Wellicht is het onderzoek van mevrouw Dees en de relevantie ervan voor Mondriaanfonds om het te ondersteunen zelfs wel terug te brengen en te verbinden met deze geschiedenis. Meer dan 60 voormalige leerlingen van IBB zijn via ons op maat gesneden voorbereidende traject en guiding aan diverse creatieve-en kunstopleidingen verder gaan studeren. 10 van hen zijn klaar, studeren verder, zijn (deels) terug op Curaçao en in afwisselende periodes in onze staf werkzaam. Een ander groot aantal (circa 250) kwam niet direct op kunstopleidingen terecht maar kregen wel via IBB’s aanpak een stevig sociaal algemeen vormende basis om het complexe leven in te stappen. IBB heeft ook voor hen aandacht alsook voor de andere alumni om hen verder te steunen in het opzetten van een praktijk. Deze verantwoordelijkheid zijn wij aangegaan met idealisme, offers en intrinsiek engagement met het eiland. Dat er relatief veel jonge creatieven op een verhoudingsgewijs kleine bevolking zijn en nog meer zullen komen, lijkt ons alleen maar goed. Ze vormen de basis van nieuwe verbindende ideeën, flexibel en creatief anticiperen en dat is erg nodig ten aanzien van de generale fixatie en overwaardering van economische/financiële studies, beleid en beroepen. Natuurlijk moeten er tegelijk meer processen worden ingezet voor de mogelijkheden, het draagvlak en context van veel creatieve beroepen. Echter, IBB’s visie op die toekomst gaat verder dan het klassieke idee van kunst in een kunstwereld van exposities, galeries, biënnales, beurzen in een grotendeels commerciële context en/of kleine elitaire niche. Er is daar ruimte voor weinigen en werkelijke veranderingen vinden daar ook niet plaats. Daarom besteedt IBB in zijn positionering, werkwijze en curriculum veel aandacht aan alternatieve en nieuwe sociale praktische functies van verbeelding en creativiteit. Onze permanente aanwezigheid met IBB op het terrein van een actieve psychiatrische kliniek bevestigt een stuk van dit duurzame engagement. Deze benadering en de reikwijdte van IBB gaat inmiddels verder dan alleen Curaçao. Departementen van onderwijs, cultuur en sociale zaken vanuit Nederland, België, de Dominicaanse republiek, steden, de politiek en ook de kunstwereld tonen interesse voor de innovatieve aanpak. Met de Kunsthal in Rotterdam is IBB een structurele samenwerking aangegaan die zich manifesteert in summerschools en grote community projecten onder de naam AYCA (All You Can Art).
    De verschillende AIR (Artist in Residence) programma’s die het IBB sinds haar oprichting programmeert hebben meer dan 60 internationale en lokale kunstenaars naar het IBB en Curaçao getrokken, die allen hebben gereageerd en verast met beeldende reacties op de context van het eiland. Ze benadrukken nog meer de duurzaamheid en vitaliteit van de Curaçaose (caribische) context; elke kunstenaar wordt gevraagd niet alleen les te geven aan de jongeren (meester-gezel situaties) maar ook een werk te ontwikkelen, te exposeren en iets achter te laten voor de collectie van IBB: kortom een groeiende collectie nieuw erfgoed voor Curaçao! Er valt nog veel meer te benoemen met betrekking tot de duurzame katalyserende werking van IBB, maar kom, zie, ervaar, doe mee en ondervindt het zelf; http://www.institutobuenbista.com/ https://www.facebook.com/institutobuenabista/
    http://www.pictame.com/user/ibbcuracao/1066813213 https://www.kunsthal.nl/nl/plan-je-bezoek/tentoonstellingen/all-you-can-art-3/

    David Bade en Tirzo martha, co-founders IBB Curacao.

  2. Heel jammer dat in dat rijtje met bepalende kunstenaars uit de vroegere jaren de kunstenaar Tony Monsanto (+2014) ontbreekt.

  3. Dag David, wat een stuk. Beetje voorbarig, zwelgen in belangrijkheid wellicht, maar title says all hier bij dit stuk: (Curaçao) – Kunstenaars

    Niet alles kan tegelijk behandeld worden, zou onleesbaar lange artikelen opleveren. Sasha is op reis, bericht gevarieerd en uitgebreid wekelijks. Over kunstenaars (meervoud) – zoals bovenstaand artikel -, atelierbezoeken, en zeker ook de instituten.

    Kijk eens naar de eerdere verslagen van haar hand https://trendbeheer.com/author/sd/ Dan zie je dat ook bv REPUBLICA DOMINICANA (Quisqueya) langskomt in 1 de kunstenaars 2 de initiatieven en 3 atelierrs, ontmoeteningen en wat dies meer zei.

    En krab jezelve op den kop of het niet een beetje lastig overkomt om het IBB en jezelf zo op de voorgrond te willen plaatsen, zonder oog voor het feitelijk hier gebodene. Ingaan op wat staat er wel, ipv wat staat er niet.

  4. @Jeroen Bosch: Los van dat dit artikel feitelijke fouten bevat, is tegelijk met dit artikel ook eentje van hetzelfde auteur uitgekomen op africana.org met de insteek een state of the art van het kunstwereld op curaçao te zijn mbt duurzaamheid, invloeden, uitwisseling, e.d. David’s reactie is een terugkoppeling op beide artikelen gezien de auteur zelf de insteek had dat we maar in de comments moeten reageren als we iets niet vinden kloppen.

  5. @omar: Jammer dat ik pas vlak voor vertrek van je terug hoorde op mijn emails. Had het leuk gevonden om met je te spreken en je werk te zien. Oh en graag horen we wat de feitelijke fouten in dit artikel zijn waar je het over hebt, zodat we indien nodig correcties kunnen maken. We hebben van de genoemde kunstenaars namelijk geen reacties over fouten in het artikel gekregen. Mocht jij er wel zien waar zij wellicht zelf over heen gelezen hebben dan hoor ik dat graag en zal ik die verifieren met ze.

  6. @christel zoals u zelf al aangeeft is Tony Monsanto in 2014 overleden en heb ik hem dus niet kunnen ontmoeten en spreken, de genoemde kunstenaars zijn allen kunstenaars die ik heb ontmoet en gesproken.

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*