Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Sundi Sieri docent aan de Lucia Marthas school voor podiumkunsten (Amsterdam en Groningen) trad op met Alice Deejay, een house act die twintig jaar terug diverse internationale hits scoorde. Na twintig jaar is er een reünie tournee met een optreden in Guilty Pleasure in de Martini Hal. Daar moeten we (haar man, dochter, vriendinnen en collega’s) bij zijn natuurlijk! We plakken er een zaterdagje kunst aan vast en gaan een weekendje naar Groningen!

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Mijn ledematen zijn danig verroest, ik wiebel meer dan ik dans, niets is minder waar bij podiumdier Sundi, wooow! Had ik toch af en toe een sportschool moeten bezoeken in de afgelopen decennia hahaha. Ze moven en grooven met gemak over het podium, met flair en charisma bespelen ze de uitverkochte zaal (5K mannen en vrouwen van jong tot oud, das wel even wennen die mensenmassa) die uit hun dak gaan. Op de eerste rij zongen we al klappend en met onze handen in de lucht mee met de nummers. Okay, in mijn geval is dat dan vals onverstaanbaar brommen, maar het plezier was er niet minder om. Een kniesoor die er over valt, te midden van het hoog aantal decibellen wat ze op ons afvuren, zijn alleen dovemans oren.

Groninger Museum

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

De volgende ochtend gaan we na een stevig ontbijt en de broodnodige koppen koffie naar het Groninger Museum waar we worden verwelkomd en rondgeleid door Cissy Gressmann, project coördinator Bitterzoet Erfgoed. We lopen eerst door de indrukwerkkende tentoonstelling JR Chronicle.

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Omdat we allemaal worteltjes in de hiphop in Nederland hebben willen we natuurlijk zeker het net in opdracht van het museum gemaakte werk van graffitikunstenaar Mick la Rock, de Lady Pink van Nederland, niet missen.

Maar we komen voor Bitterzoet Erfgoed, een samenwerking van ruim 40 organisaties (waaronder ook Sundi’s school) in de provincie Groningen die sinds 18 februari tot 12 september 2022 een keur aan activiteiten over de sporen van het slavernij verleden in de provincie organiseren, tentoonstellingen, literatuuravonden, debatten, stads en provincie wandelingen, etc.

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

In een eerder artikel schreef ik al over dat het museum labels plaatst met teksten van kinderen en hun perspectief op sommige objecten. Vanaf nu zijn er door het hele museum ook (gele) labels bij alle objecten die een link hebben met het slavernijverleden. Dat geeft ook deze werken een extra laag en maakt de betrokkenheid van Groningen zichtbaar.

In Zwart in Groningen zien we een aantal schilderijen en beelden uit de collectie die gemaakt zijn in Groningen. Het verhaal begint met een houten beeld van de drie koningen, verder een aantal oude portretten van bekende mensen uit Groningen waarop ook mensen van kleur te zien zijn, tot reflecterende hedendaagse werken van Faisel Saro. Een literaire reactie van schrijver Vamba Sherif geeft context aan wat er te zien is.

Verder is er een kamer met vitrines en lades die je mag open trekken met grondstoffen van de VOC en WIC waar je aan mag zitten en ruiken die via de handel in Groningen terecht gekomen zijn en ook mede gebruikt worden in typisch Groningse producten.

Tot 12 september
Groninger Museum
Museumeiland 1
9711 ME Groningen
Website: https://www.groningermuseum.nl

A-kerk

Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK), beheert 99 kerken waaronder de A-kerk op het Akerkhof in de stad Groningen. Gressmann introduceert ons bij de A-kerk en we krijgen daar een uitgebreide rondleiding van SOGK projectleider Marius Breukink. Hij vertelt ons dat de Protestantse Kerk het laatste decennium druk bezig is met de geschiedenis van de kerk en hun donateurs door de eeuwen heen te onderzoeken. In 2013 betuigden de Raad van Kerken formeel hun spijt over hun betrokkenheid aan de slavernij. Vorig jaar begonnen de protestantse kerken een groot landelijk academisch onderzoek naar het slavernijverleden van de Protestantse Kerk.

De kerk werd gebouwd in 1247 aan de rivier Aa aan wat toen de haven was, door de eeuwen heen werd hij steeds groter. A-kerk doet geen dienst meer als kerk maar heeft nu een culturele bestemming. Breukink werkte met gastcurator Ricardo Burgzorg (Den Haag) aan een tentoonstelling van vier hedendaagse kunstenaars met wortels in Curaçao, Molukken, Nederland en Suriname.

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

De installatie van Aimée Terburg doet denken aan Remy Jungerman. Ook Terburg werkt met kleur en verhoudingen en refereert naar grafische en geometrische patronen, de kunst van de Marrons en abstractie, en in haar geval het Groningse landschap.

    Maar als mijn volk dan echt spijt heeft en stopt met de slechte dingen die het doet,
    als de mensen weer tot Mij gaan bidden en weer gaan leven zoals Ik het wil,
    dan zal Ik vanuit de hemel naar hun gebed luisteren en hun vergeven dat ze Mij ongehoorzaam zijn geweest.
    Dan zal Ik zorgen dat het weer goed gaat met hun land. (Kronieken 7.14)

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Esli Tapilatu werkte samen met het Textiellab in Tilburg en maakte een enorm 4 panelen wollen textiel werk en onderzoekt de rol van de bijbel in de geschiedenis van Nederland in de Molukken. Welk beeld van Jezus heeft Nederland naar Molukken gebracht als dat gepaard gaat met onderdrukking, overheersing en uitbuiting?

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Faisel Saro ging op zoek naar sporen van het slavernij verleden in Groningen en gebruikte daarvoor zijn eigen lichaam dat tekens en sporen laat zien van zijn eigen geschiedenis die voor hem een spirituele waarde hebben die hij vastlegde met tekeningen, video en sound.

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Hedy Tjin ontwierp een 25 meter lang bij 2,5 hoog wandkleed wat iets van de muur door de kerk heen geïnstalleerd is waarin de sporen van de slavernijgeschiedenis met betrekking tot Groningen te zien zijn. Het wandkleed wordt gedurende de tentoonstelling gemaakt door vrijwilligers die zich voortdurend kunnen aanmelden. We zien verschillende mensen aan het werk aan het kleed die ons vertellen over de weeftechnieken maar ook over wat het onderwerp met hen doet en hoe al doende ze meer te weten komen en meer begrijpen van de geschiedenis en de gevolgen ook nu nog. Breukink verteld ons dat het wandkleed na de tentoonstelling in de A-kerk door de provincie in andere kerken tentoongesteld zal worden zodat de geschiedenis een zichtbaar en bespreekbaar onderdeel blijft in de provincie.

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

Op onze vraag waar we de betrokkenheid met de slavernij kunnen zien in de kerk wijst Breukink terwijl we rondlopen ons o.a. op de graven met de namen van de families die daar liggen, grote donateurs van de kerk die hun fortuin met de handel uit de West en Oost en aandelen vergaarden. De rijke bovenlaag van Nederland investeerde in de 17e eeuw in aandelen van de VOC en WIC. Voor die periode bestond er geen aandelenbeurs, die werd speciaal opgericht ten behoeve van de VOC. Groningen was een rijke provincie die veel herenboeren met lijfeigenen had, die herenboeren gingen investeren in aandelen en ook handelen in producten uit de Oost en West.

Bitterzoet erfgoed, Groningen stad en provincie

De 17e eeuw is lang geleden en wat als ik nazaat ben van een lijfeigene, wat heeft slavernij dan te maken met ons vragen velen zich vaak af. Anno 2022 zijn producten als thee, koffie, cacao en nootmuskaat ontzettend goedkoop in onze supermarkten te vinden. Jarenlang nam ik in mijn koffer van Amsterdam naar New York deze producten mee omdat die in Amerika vele malen duurder waren. Ik kocht een potje gemalen nootmuskaat voor 0,39 eurocent en in Amerika kostte dat, tot de nootmuskaatmarkt 10 jaar geleden in elkaar zakte omdat Nederland toen het monopolie verloor, 10$ voor hetzelfde potje.

Over de inhoud van mijn koffer merkte een Jamaicaans Amerikaanse vriend ooit fijntjes op: ja dat snap ik want Nederland staat er echt om bekend dat het een klimaat heeft waar deze producten goed gedijen… Onderweg van Amsterdam naar Groningen is er in geen velden of wegen een nootmuskaatboom te vinden en ook thee- en koffiestruiken zijn ver te zoeken. Ik maak vandaag de dag iedere dag mijn kopje koffie bij het ontbijt uit een groot, 500 grams, pak koffie wat me 1,88 euro kost. Ik reis veel en heb het nog steeds niet goedkoper gevonden…

Tot 3 juli 2022
A-kerk
Akerkhof 2 9711 JB Groningen
Entrée: gratis

Participeren aan het wandkleed?
Dinsdag t/m zaterdag tussen 11.00 en 16.00 uur en zondag tussen 12.30 en 16.30 uur.
Email naar vrijwilligers@groningerkerken.nl of bel naar 050 – 312 35 69.

18 februari – 12 september 2021
Bitterzoet Erfgoed
Groningen stad en provincie
Website: https://bitterzoeterfgoed.nl/
Project coördinator: Cissy Gressmann

About Sasha Dees 347 Articles
Verbinder. Wereldburger; Onafhankelijk curator en producent; Focus op Internationaal, Innovatief, Inclusief en Interdisciplinair. Schrijft o.a. voor Trendbeheer, Africanah en ARC Magazine. www.sashadees.com

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*