‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

'Muestrarios', Raily Yance bij Otro Art Gallery

Curaçao heeft er een nieuwe projectruimte bij: OTRO Art Gallery en ‘Artistic Research Studio’ opende op 17 december de deuren in Otrabanda met de tentoonstelling ‘Muestrarios’, waarin werken van kunstenaar/curator Raily Yance. Yance vestigde zich in 2020 in Curaçao. In de galerie zien we een nieuwe serie werken hier gemaakt en ook de studio is open voor publiek. We kunnen door verschillende schetsboeken bladeren met schetsen van dingen die hem opgevallen zijn tijdens zijn eerste jaren hier op Curaçao. En schetsen gemaakt op Aruba waar hij vorig jaar uitgenodigd werd voor een residentie, hij werk maakte en les gaf op Ateliers’89.

'Muestrarios', Raily Yance bij Otro Art Gallery

'Muestrarios', Raily Yance bij Otro Art Gallery

'Muestrarios', Raily Yance bij Otro Art Gallery

'Muestrarios', Raily Yance bij Otro Art Gallery

'Muestrarios', Raily Yance bij Otro Art Gallery

'Muestrarios', Raily Yance bij Otro Art Gallery

'Muestrarios', Raily Yance bij Otro Art Gallery

Yance maakt werken in de media tekenen, schilderen en installatie gebaseerd op artistiek onderzoek. ‘Kunst gerelateerd onderzoek’ of ‘artistiek onderzoek’ is een richting binnen de hedendaagse kunst. De term ‘Art Based Research’ werd voor het eerst gebruikt als titel van een presentatie in 1993, door Elliot Eisner, professor aan de ‘Stanford Graduate School of Education’.

Het doel van artistiek onderzoek is bij te dragen aan het begrijpen en ontwikkelen van kunstwerken en praktijken. Dit gebeurt door nauwe samenwerking tussen kunstenaars en onderzoekers, maar ook door kritische reflectie op het eigen creatieve proces. Artistieke activiteiten kunnen alleen als onderzoek worden beschouwd als ze worden uitgevoerd binnen een kritische gemeenschap. Net als een wetenschappelijke gemeenschap definieert, vormt en vernieuwt een kunstgemeenschap de criteria voor haar eigen onderzoek kaders en -praktijken in communicatie over en weer met de omringende samenleving. In die zin is artistiek onderzoek vergelijkbaar met wetenschappelijk onderzoek en vormt het een eigen vorm van onderzoek tussen verschillende andere vormen.

Artistiek onderzoek is een proces van onderzoek dat kan worden gedaan op elk gebied waar kunst wordt beoefend, inclusief maar niet beperkt tot: beeldende kunst, podiumkunsten, muziek, literatuur, nieuwe media en design. Als op zich staande richting is het pas sinds deze eeuw formeel onderdeel van het academisch kunst curriculum. In Nederland zat ik ooit in een commissie met Andrea Stultiens die naast haar autonoom werk waar ze het medium fotografie voor gebruikt, ook doceert. Naast Yance zijn er hier op Curaçao relatief veel kunstenaars in verschillende disciplines actief in artistiek onderzoek. Kringloop ontwerper en curator Cleo de Brabander en Joeri Oltheten (Wintertuin Curaçao) en hun project OPHETO. Sharelly Emanuelson heeft een Master in Artistiek Onderzoek en promoveert nu bij de UvA onder supervisie van Hoogleraar Antropologie Francio Guadeloupe afkomstig van St. Maarten. Schrijver/vehalenverteller Juan Carlos Goilo, actief in literatuur, film en podiumkunsten, rond bij de UvA op dit moment zijn doctoraal af.

De nieuwe richting is nog weinig bekend bij het grotere publiek. Ook binnen de kunstgemeenschap en academische wereld is het nog volop discussie, beweging en ontwikkeling. Zo wordt er bijvoorbeeld naar kunstenaars uit de jaren 50 en 60 gerefereerd als Agenes Varda, Werner Herzog en Chris Marker die strikt genomen buiten deze nieuwe richting vallen. Emanuelson noemt Diana Taylor van invloed en bepalend voor de richting van haar komend werk. Andere geïnteresseerde kunstenaars uit verschillende disciplines op Curaçao kunnen vanaf nu kennis maken met de richting, en projecten ontwikkelen bij de Artistic Research Lab, het nieuwe platform bij OTRO.

Yance gaat in zijn werk uit van de punt en de lijn, de meest basale en fundamentele elementen die in de kunst worden gebruikt. Verder zijn kleuren, de horizon (de lijn), landschappen en objecten in relatie met tradities in actuele alledaagse activiteiten in zijn omgeving vaak het vertrekpunt voor zijn onderzoek en werk.

Yance woont en werkt dus sinds 2020 op Curaçao, het landschap en wat hij observeert op het eiland hebben zijn werk beïnvloed. Zo laat hij me, als ik hem een keer ontmoet nog voor de opening, foto’s zien van een aantal werken van Nederlandse en Curaçaose schilders en vraagt me wat me opvalt. Hij is gefascineerd door de horizon (de lijn) in werken in relatie met hun geografische locatie en cultuur. De horizon op de schilderijen ligt anders, laag in de Nederlandse werken en hoog op de werken in Curaçao. Er ontspint zich een levendig gesprek over het waarom, iedereen die oude schilderijen in musea in Nederland ziet kent de werken met dramatische wolkenluchten die de canvassen overheersen en ergens onderop een streepje landschap of zee met schepen. Hij laat me werken gemaakt in Curaçao van Okalia zien, en ik zie een klein streepje blauw boven de horizon soms met wat wolkjes maar het werk wordt hier gedomineerd door vaak wel 90% landschap.

Ik ken de werken van Okalia maar heb eerder nooit nagedacht over waarom de plaatsing van de horizon op het doek zo anders is. In Nederland houden we van onze prachtige dramatische luchten, ze zijn een inspiratie voor veel kunstenaars. Ik bedenk me als je staat in ons vlakke landschap en naar de horizon (een rechte lijn) kijkt, dat het vooral de altijd maar veranderde lucht met voortdurend veranderende wolkenformaties en kleurschakeringen is die opvalt en je aandacht houdt? Misschien heeft het ook te maken met onze drift onze horizon te verbreden, altijd zoeken naar iets wat buiten ‘het eigen landschap’ is? Hier op Curaçao is dat anders de lucht is vaak gewoon strak blauw en de horizon hier, realiseer ik me ineens, wordt ook voortdurend ‘doorkliefd’ door heuvels en bergen (er is geen rechte lijn) en afhankelijk van waar je kijkt is het dat landschap wat steeds anders is en je aandacht houdt. Okalia, net als vele eilanders dat eeuwenlang ook niet deden (konden), verliet nooit zijn eiland, zijn focus ligt voortdurend op het landschap en wat je daarin ziet, de mensen, de natuur, objecten. Fascinerend, wat maakt dat je een bepaalt blikveld, perspectief, en aandacht voor iets hebt?

Aangekomen op Curaçao, raakt Yance gefascineerd door de kleur blauw en het ontbreken van het blauw van de lucht in de schilderijen van Okalia waar de focus op het landschap ligt. Na zijn aankomst werkte hij, voor zijn kunstpraktijk goed opgestart was, ook in de bouw als schilder en kwam daardoor regelmatig bij de enorme bouwmarkten die hier zijn. Wat hem daar opviel was de ‘organisatie’, hier op het eiland is alles in de bouwmarkten netjes en geordend op object, op kleur, categorisch heel anders dan de bonte kleuren en ‘disorder’ in winkels die voor hem gewoon waren in Maracaibo. Bij het zien van de op kleur geëtaleerde kleurstalen bij bouwmarkten, kwamen horizon, kleur en strikte ordening samen voor hem.

In Maracaibo waren zijn werken nog van een bonte veelkleurigheid, installaties bijvoorbeeld van glazen potten met water met kleurstof. Een Caribische variant op het werk van Daniel van Buren, gemaakt met beschikbare middelen in een economisch fragiel land (Venezuela). Hier in de tentoonstelling zien we een aantal van die installaties terug maar nu netjes geordend en georganiseerd op kleur (blauwen en gelen).

Yance ziet de kleurstalen van de bouwmarkt als een object. Ook de staalkaartjes zelf worden werken waar hij ‘ subtiele interventies’ op doet. Ze representeren de horizon, lucht en landschap in Curaçao wat hij observeert in relatie met de schaal en techniek in door hem bewonderde schilderijen van oude meesters. In de horizontale kleurvlakken van de kleur stalen zie ik een documentatie van lucht en zee (blauw) en ook landschap (bruin maar ook het rode, groen en geel van huizen) in een specifieke tijd, dag, die de verbinding maken met zijn nieuwe realiteit hier op Curaçao.

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘I love it’ wanneer iemand mijn verwondering aanspreekt, en me bewuster laat kijken en daardoor laat ‘zien’ of bevragen. De werken van Yance maken dat ik sindsdien ineens anders naar het landschap kijk als ik in de auto uit het raam kijk of als ik op de baai naar de zee en lucht kijk. Ik ben me ineens voortdurend bewust van de horizon, de lucht, het landschap en de vele kleuren. Ik maak foto’s ineens veel bewuster, waar leg ik de horizon in de kijker voor ik afdruk en waarom eigenlijk wat vind ik blijkbaar onbewust esthetisch kloppen, en hoe ziet het er dan uit als ik het anders doe en hoe voelt dat? Raar genoeg zit het zo ingebakken in mijn systeem om een lage horizon (vanaf de helft naar beneden) te hebben in het kader dat ik me werkelijk fysiek ongemakkelijk voel en mijn vinger bijna weigert af te drukken als ik een “Okalia horizon” foto of video probeer te maken. Wow, over conditionering gesproken, het geeft te denken.

Schijnbaar simpele dingen die je vaak dus helemaal niet opvallen zoals waar leg je de horizon, wat komt voorbij in het landschap wat je niet eens meer ziet zeggen iets over cultuur, de verschillen in cultuur, en de invloed van allerlei veranderingen en ervaringen op cultuur. Waar gaat onze aandacht naar uit, waar komt dat vandaan en waarom, en zijn we ons überhaupt bewust van dit alles?

Aan het eind van het gesprek vraagt Yance me op de valreep wat voor mij als Nederlandse de culturele betekenis en relevantie is van koeien… uuuuuh koeien een culturele relevantie… ik ben met ze opgegroeid op de boerderij? In Nederland hebben we zwart wit gevlekte koeien, Friese koeien, ….

Terwijl ik onderweg naar huis ben slaan mijn gedachten op hol over koeien en cultuur… Zeeuwsch Meisje! duuuh, boegbeeld van de Nederlandse Cultuur. Goudse kaas: een dag zonder kaas is ondenkbaar. De kaasschaaf, de typisch Nederlandse uitvinding, want niet alleen Zeeuwen maar alle Nederlanders ‘zien zuunig’. De kleine blokjes kaas met een prikker op verjaardagen en feestjes waar ze hier in het Caribisch gebied (net als in België overigens) voortdurend grappen over maken; Gierige Hollanders, niet eens een behoorlijke snack krijg je, laat staan behoorlijk te eten; terwijl je hier nadat je met een buikje rond gegeten, het feest verlaat met nog weer een warme maaltijd en een extra stuk taart voor later thuis, en nog een zelfde portie als een familie lid niet mee kon komen naar het feest. We hebben veel melk (dat vind ik dan weer helemaal niet lekker), de (uit zwang geraakte) melkflesschraper (want ‘zuunig’), de melk voor elk campagnes, het melkoverschot (de boterberg), en daardoor melkpoeder die we te pas en onpas overal heen sturen/stuurden als onze ‘bijdrage/hulp’ bij calamiteiten naar niet Europeanen die overigens genetisch veelal lactose intolerant zijn. Nederland is sinds 2000 de grootste exporteur van rund- en kalfsvlees in de EU (we exporteren 60% van ons vlees), impact op het milieu, natuur en mens, boeren protesten, stikstof maatregelen, hoge energiekosten, ongelijkheid in de wereld, halen we 2050 nog wel, onze cultuur van overdaad…

Ik had al koeien gespot in de schetsen van Yance en net een paar weken na de opening hoor ik dat hij in zijn studio met allerlei producten van Friese Vlag in de weer is…

Wordt vervolgd!

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

‘Muestrarios’, Raily Yance bij Otro Art Gallery

Raily Yance (Zulia, Maracaibo), is kunstenaar en curator. Hij behaalde zijn Bachelor of Fine Arts aan de Universiteit van Zulia, Maracaibo (2018). Op zeer jonge leeftijd won hij de Jeugdprijs van de Chiara Lubich Biënnale (Maracaibo-Duitsland). Yance vindt gemeenschap belangrijk en werkt graag samen zoals met kunstenaar Fabio Bonfanti, voor de tentoonstelling “Marte” in Alborde (Maracaibo) en start de projectruimte voor artistiek onderzoek, CónsulToría-Rotain in Maracaibo, met tentoonstellingen en presentaties van diverse kunstenaars. Na zijn afstuderen was zijn werk te zien in twee solotentoonstellingen “40 Pájaros” in het Museo de arte contemporáneo del Zulia, “en “La Condena Doméstica” in de Galería ABRA Caracas. Als curator maakte hij met Rafael Díaz bij Espacio Producciones (Bucaramanga) de tenoonstelling “Psicotropías” en samen met Juan Pablo Garza, “Pach Pan” in Diablo Rosso Galerie in Panama. Na zijn studie deed Yance verschillende residenties bij Lugar A Dudas in Cali, Colombia, ‘Caribbean Linked V’ bij Ateliers ’89 op Aruba, bij Plataforma Caníbal in Barranquilla, Colombia (2018) en UniArte in Curaçao (2019).

Yance woont en werkt sinds 2020 op Curaçao. Sindsdien presenteerde hij: “La Alegria del Cansancio” bij Uniarte (Curaçao, 2020), Historial de la Fe bij Ateliers’89 (Aruba, 2021), “Entropías de los Cotidianos” bij Quartair (Den Haag, NL 2022), en nu ‘Muestrarios’ bij Otro (Curacao 2023). Als curator maakte hij “Estetica Provisional”: een reizende tentoonstelling en andere projecten samen met Rodrigo Urbina bij Museum Bellas Artes (Zulia, Maracaibo, 2022).

MUESTRARIOS

17 december 2022 (opening) t/m 14 januari 2023 (finissage)
OTRO GALLERY
Witteweg 48
Otrobanda, Curaçao
W: https://otro.gallery/en-cw/

Achter de galerieruimte in het voorportaal ligt een extra ruimte met een bibliotheek en lees/vergadertafel. Nu is er een videoprojectie te zien en de drankjes en snacks, In de toekomst zullen hier bijeenkomsten georganiseerd en projecten met andere kunstenaars gebaseerd op artistiek onderzoek geïnitieerd worden. Stay tuned, …

PUBLICATIES OVER ARTISTIEK ONDERZOEK:

– Andrea Stultiens, https://read.dukeupress.edu/books/book/126/Performance
– Henk Borgdorff. The conflict of the Faculties. Perspectives on artistic research and academia. Leiden University Press, 2013. ISBN 978-9087281670.
– Henk Borgdorff. The Production of Knowledge in Artistic Research, https://www.academia.edu/1748276/The_Production_of_Knowledge_in_Artistic_Research_Henk_Borghoff_2012_ Gratis download)
– Henk Slager. The Pleasure of Research. Hatje Cantz, 2015. ISBN 9783775739764.
– Lucy Cotter. Reclaiming Artistic Research. Hatje Cantz, 2019. ISBN 978-3775746311.
– Dr. Vytautas Michelkevicius. Mapping artistic research towards diagrammatic knowing. Vilnius Academy of Arts Press, 2018. ISBN 978-6094472701.
https://oxfordre.com/education/display/10.1093/acrefore/9780190264093.001.0001/acrefore-9780190264093-e-29;jsessionid=39DF7D0C7B7AA4877BF4778ABE833FB7

About Sasha Dees 345 Articles
Verbinder. Wereldburger; Onafhankelijk curator en producent; Focus op Internationaal, Innovatief, Inclusief en Interdisciplinair. Schrijft o.a. voor Trendbeheer, Africanah en ARC Magazine. www.sashadees.com

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*