Ik was niet echt een liefhebber van het werk van Anne Geene. Het kwam me voor als radicaal in de aanpak, maar een beetje vlak in expressie. Daar is door een bezoek aan de Mesdag Collectie in Den Haag verandering in gekomen. De tentoonstelling bevat de weerslag en rangschikking van uren, dagen, weken verzamelen van alles dat groeit, bloeit en sterft, onder andere op het strand van Scheveningen en in de tuin van het museum. “Het gaat erom hoe je ernaar kijkt.”
In een podcast hoorde ik Hans den Hartog Jager eens vertellen over de nieuwe tijden. Dat er geen stromingen meer zijn, maar dat iedere kunstenaar niet alleen werk maakt, maar (als het goed is) een wereld opent. Dat is wat Anne Geene in de ruimtes van de Mesdag Collectie deed. De tentoonstelling ‘Buitengewoon’ is zo’n wereld, met werken die precies zijn samengesteld, associatief gecombineerd, en prachtig gepresenteerd. En de kleuren van de ruimtes (NCS S 3005-Y20R), de vloerbedekking, het warme hout van de kasten, de typografie op de gele bordjes en hangende stroken (Brown Bold en Regular), ze sluiten er perfect op aan.
Het zijn serene ruimtes bij de Mesdag Collectie, die de werken goed tot hun recht laten komen: oesterschelpen, varkensoren, zeewier en takken, de precies gekozen punaises voor opgeprikte foto’s, de glazen potten met groenten op sterk water, de vorm van de bloemkool, het ritme van de rugschilden van de zeekatten, de rijen van schelpen, door Euspira nitida doorboord… De Hollandse garnaal, die nog nooit zo mooi getoond werd als hier, nog nooit zo thuis was als in een gouden ovalen lijst op de groengrijze, met Art Nouveau-patronen afgebiesde muur met groen-gouden lambrisering. Zelfs kwallen vinden hier hun ultieme laatste rustplaats.
Geene vulde onder andere twee toonkasten, zoals die tot in de 18de eeuw vaak voorkwamen. Schilderijen uit De Mesdag Collectie, van een hondenkop van Sientje Mesdag-van Houten en een rotsig bergpad, vormden het uitgangspunt voor hedendaagse varianten. Het schilderij van de hondenkop sprak Geene aan. In de kast ernaast plaatste ze associatieve vondsten en objecten uit haar bezit, waaronder een foto van haar eigen vroegere hond Buxy, gesealde hondenbrokjes, koeienoren (ook een lekkernij voor honden) en een tak uit de museumtuin. Had het Natuurhistorisch Museum in Tilburg rond 1970 de collectie maar zó getoond. Dan waren mijn schoolbezoeken en verveelde woensdagmiddagen opwindender geweest.
De tentoonstelling is een ontdekkingsreis, instructief, associatief en poëtisch. De combinatie van werken en presentatiewijze is niet minder dan meeslepend, ook een werk met duizenden met de hand gemonteerde grasspietjes en een paar plantjes. ‘Er is een ontelbare hoeveelheid grassprieten op aarde, maar desondanks blijft het een ondergewaardeerde plant, ledereen loopt er overheen.’
Helemaal aan het einde van de tentoonstelling hangen enkele informatiepanelen. De laatste heeft als titel “De staat van de Noordzee”. Er staat:
“Naast de zeekat, de glanzende tepelhoren en mosselen leven er nog ongeveer 1300 meercellige soorten in de Nederlandse Noordzee. Er leeft prachtige natuur, maar het gaat niet goed met deze zee. Natuurlijke riffen zijn verdwenen, we vervuilen de zee nog steeds en klimaatverandering is zichtbaar. Veel diergroepen verkeren in een slechte toestand, van plankton tot zeevogels en van trekvissen tot zeezoogdieren. Er is actie nodig om de zee schoon en gezond te krijgen en om het intensieve menselijke gebruik in balans te brengen met de natuur. Stichting De Noordzee zet zich hier dagelijks voor in. En wat ga jij doen?”
Een tentoonstelling die de natuur in haar veelvormigheid viert en eindigt in rouw. Ik ging maar gauw weer naar buiten.
Te zien t/m 27 juli 2025
Mesdag Collectie
Laan van Meerdervoort 7-F
2517 AB Den Haag
demesdagcollectie.nl/
Openingstijden van 10 tot 17 uur t/m 4 mei van woensdag t/m zondag en 5 mei t/m 31 augustus van vrijdag t/m zondag
Leave a Reply