- Figments, 2003, hout, 110 x 90 x 90 cm.
In het Von der Heydt Museum in Wuppertal is een enorm retrospectief te zien van de beeldhouwer Tony Cragg (1949). Cragg woont en werkt sinds 1977 in Wuppertal en dat is een van de redenen waarom het voor het museum mogelijk was een retrospectief op deze schaal, met meer dan 100 werken neemt het alle drie de verdiepingen van het museum in beslag, van de beeldhouwer te laten zien.
Van werken die hij maakt in zijn studentendagen tot nieuwe werken van 2015, van schets tot tekeningen tot het uiteindelijke werk. Oudere installaties van gevonden voorwerpen en hergebruikt materiaal en recentere beelden gemaakt uit alle mogelijke materialen: plastiek, glas, brons, keramiek, staal, steen, ijzer, aluminium, kevlar, klei en hout. Sommige beelden zo groot dat ze door een speciaal raam met een enorme kraan moesten, de enige manier om ze net in het museum te krijgen.
In een aparte zaal is er permanent een uitgebreide documentaire te zien waarin Cragg over zijn werk praat en je hem gedetailleerd aan het werk kan zien, een absolute aanrader om te tijd voor te nemen en voor te gaan zitten. We zien hem uiterst bevlogen en gedisciplineerd aan het werk met zijn assistenten in zijn enorme hal (aan de rand van Wuppertal) en zijn proces uitleggen van schets tot eindresultaat. Fascinerend, het ongelooflijke gemak waarmee de man potlood op papier zet en met een paar bewegingen op papier aan een assistent de vorm laat zien en uitlegt hoe de balans en verhoudingen moeten worden en dan de weken werk die hij en zijn mensen vervolgens in het werk steken materiaal, berekeningen maken, materiaal kiezen, snijden, slijpen, schuren, beitelen, vijlen, langzaam zie je het groeien. En dan is daar een tevreden gezicht of, dat zie je in de film, kijken en beslissen: nee dat is het niet, het materiaal doet niet wat ik dacht, wilde, … Laat maar staan, moet ik over nadenken of kan hergebruikt worden, we gaan wat anders doen.
Cragg is gefascineerd in wetenschap en natuur en speelt met zwaartekracht en balans in zijn ontwerpen. Hij is constant op zoek naar hoe, en hoe ver hij kan gaan met de verschillende materialen. Hij verbindt heden met verleden en toekomst. Dat geeft soms bizarre fossiel achtige vormen, het lijkt alsof je in een science fiction film zit. Het lijken vreemde natuurlandschappen, zoals ik die bijvoorbeeld in Turkije en in de woestijnlandschappen van Arizona en Nevada gezien heb, echt waanzinnig. Je vraagt je af hoe hij ze zo gekregen heeft en waarom ze niet omvallen? De werken in glas zien eruit alsof het ijs is dat al even uit de vriezer in de zon op het punt van smelten staat en die glans en schittering heeft, ijs exact op het moment voordat je een waterdruppel kan zien ontstaan.
Het retrospectief laat heel goed zien hoe hij jarenlang materialen bestudeert. Er mee werkt, maar het ook voelt, er mee leeft, dingen uitprobeert en weer nieuwe ideeën krijgt van wat het materiaal hem dan weer leert. Het is mathematisch en rationeel maar ook natuurlijk en organisch, het is verkering tussen verstand en gevoel, tussen mens en natuur. Naast die ongelooflijke technieken, brengt de esthetiek je in vervoering, je dwaalt rond in een constante verwondering, het is inspirerend, sensueel, geheimzinnig, het prikkelt je zintuigen, je wil het aanraken, omhelzen, er naar luisteren het lijkt soms te fluisteren, je wil die waterdruppel zien ontstaan en op je tong vangen en proeven.
Untitled, 1990, gouache.
Overzicht met ouder werk uit jaren tachtig.
Menschenmenge, 1984, plastiek, 200 x 1600 cm, BSI verzameling Zwitserland (foto: Rocco Ricci).
Village, 1988, diverse materialen, 160 x 170 x 130 cm (foto: Jon Abbott).
Small Church, 1996, keramiek, 70 x 35 x 40 cm (foto: Michael Richter).
Formulation (right turning, left turning), 2000, brons, 114 x 127 x 119 cm (foto: Jon Abbott).
Castor & Pollux, 2015, hout, 130 x 68 x 87 cm (foto: Michael Richter).
Connoisseur, 2000, Karbon, Kevlar, 130 x 130 x 400 cm (foto: Michael Richter).
Cubic, 2011, brons, 102 x 105 x 120 cm (foto: Michael Richter).
Making Sense, 2007, fiberglas, 120 x 150 x 180 cm (foto: Michael Richter).
Secreations, 1998, plastiek & dobbelstenen, 240 x 295 x 335 cm, Deutsche Bank verzameling (foto: Dave Morgan).
Untitled, glas.
- Untitled, glas.
Cragg boert goed en heeft een fonds opgericht waarmee hij een enorm stuk bos op loopafstand (hoewel het is een enorme heuvel, voor Nederlanders berg, oplopen dus een taxi is een beter idee) waar hij een beeldenpark van heeft gemaakt. Er zijn ook 3 gebouwen waarin werken te zien zijn, deze zomer zijn dat maquettes van werken van Henry Moore. Zijn eigen werken staan er maar hij koopt ook / geeft commissiegeld aan andere kunstenaars om beelden voor de tuin te maken. Zowel meer gevestigde kunstenaars waar hij dan vaak mee ruilt, zo ook met Moore maar juist ook jonge veelbelovende internationale kunstenaars die hij zo financieel ondersteunt om werk te maken. Een Yasser Ballemans zou er helemaal niet misstaan dacht ik nog…
Skulpturenpark Waldfrieden – Tony Cragg.
Skulpturenpark Waldfrieden – Henry Moore
Tony Cragg
t/m 14 Augustus 2016
Von der Heydt Museum
Turmhof 8
D-42103 Wuppertal
Duitsland
T: + 49 202 563 62 31
Henry Moore
t/m 9 Oktober 2016
Tony Cragg Foundation / Skulpturenpark Waldfrieden
Hirschsrasse 12
D-42285 Wuppertal
Duistland
T: +49 202 47898120
E: mail@skulpturenpark-waldfrieden.de
Foto’s: VG Bild-Kunst, Bonn 2016 // SD
Leave a Reply