De Noordzee als rechtspersoon

De Noordzee als rechtspersoon

Op het strand van Scheveningen staat een groot kanariegeel sculptuur waarop een jonge vrouw met een zwart witte zebraprint broek en roze t-shirt zit. Zij wordt gefotografeerd. Aan de rechterkant van het sculptuur zit een gat, waar een vrouw haar oor tegen plaatst, tegelijkertijd steekt een woest uitziende man met een koptelefoon op zijn hoofd zijn microfoon in het(zelfde) gat. De manier waarop de jonge vrouw op het knalgele sculptuur zit, heeft iets sierlijks en sprookjesacht en doet me denken aan een hedendaagse scene uit het sprookje De Kleine Zeemeermin.

(De blauwe vlaggen zijn onderdeel van het werk van mede-deelnemer Valerie van Leersum).

De Noordzee als rechtspersoon

Het geheel werkt op mijn lachspieren en mijn nieuwsgierigheid en fantasie zijn geprikkeld. Vrolijk loop ik naar de jonge dame om haar een paar vragen te stellen. Zij blijkt de maker van de kanariegele sculptuur De Zeemond te zijn en heet Carmen Schabracq. Enthousiast vertelt ze dat ze op uitnodiging van de Ambassade van de Noordzee, opgericht in 2018, een sculptuur heeft gemaakt voor hun eerste grote drie daagse publieksmanifestatie Luisteren naar de Zee.

De Ambassade van de Noordzee is als casus uit het Parlement van de Dingen (een parlement waarin niet alleen mensen en niet-mensen zoals dieren, planten en rivieren en oceanen een zitting kunnen hebben) ontstaan en beschouwt zich als een politieke gesprekspartner van de Noordzee. Zij werken aan een democratische vernieuwing waarin niet-mensen zoals De Noordzee ook rechtspersoon kunnen zijn.

Om dit te kunnen bewerkstelligen onderzoeken zij samen met onder andere kunstenaars, duikers, juristen, filosofen, biologen en beleidsmakers hoe mensen en niet-mensen volwaardig kunnen samenleven in het Antropoceen. (Het Antropoceen is het tijdperk waarin het klimaat verandert als gevolg van menselijke activiteiten)

Stip op de horizon is 2030, naar dat jaartal werkt de Ambassade toe om de Noordzee tot onafhankelijke rechtspersoon te verklaren. In 2019 en 2020 wordt eerst geleerd om te leren luisteren naar de zee, vervolgens te leren spreken met om ten slotte te kunnen onderhandelen namens de zee en het leven in de zee.

Voor de drie daagse publieksmanifestatie Luisteren naar de Zee hebben zij een uitgebreid programma gemaakt waar diverse disciplines voor zijn uitgenodigd om de zintuigelijke ervaringen van het publiek maximaal te prikkelen middels lezingen, kunst, expedities en workshops om zo het empathisch vermogen te openen om de Noordzee anders te ervaren.

De Noordzee als rechtspersoon

De Zeemond van Schabracq is daar een uitstekend kunstwerk voor omdat alle zintuigen letterlijk worden gestimuleerd: je kunt erop zitten, je kunt erop klimmen, je kunt het aanraken, via het gat kun je verschillende stemmen van de zee horen, tijdens al deze handelingen kun je de zee proeven en ruiken. En het is op een flinke afstand zichtbaar door haar kanarie gele kleur.

De kleur geel roept bij veel verschillende emoties en herinneringen aan mensen en niet-mensen. Als ik aan geel denk, denk ik aan de zon en aan plezier. Maar volgens Schabracq wordt geel ook vaak gebruikt om gevaar aan te duiden, zoals bijvoorbeeld de gele waarschuwingsborden waarop een zwarte doodshoofd is aangebracht. Of aan een pijnlijke bijensteek, maar diezelfde bij zorgt ook voor verstuiving van de bloemen. Gevaar versus het levenscyclus/levensecologie.

De Zeemond laat je ervaren hoe dichtbij de niet-mensen bij de mensen staan, we hebben elkaar nodig om te leven. Waarom zou De Noordzee dan geen rechtspersoon zijn? Een goed voorbeeld is dat als er nu olie in de zee wordt geloosd, er geen rechtsmatige vervolgingen zijn ten opzichte van de organisatie. Alleen als een mens door die olie in de zee ziek wordt, kan de organisatie in kwestie rechtelijk worden vervolgd. Maar als de Noordzee nu een rechtspersoon is kan zij het bedrijf in kwestie aanklagen, of meepraten over mogelijke beslissingen, die de Noordzee net zo goed aangaan als mensen.

De Zeemond symboliseert een mooie poëtische en speelse vorm van activisme. Luisteren naar de Zee geeft een mooie aanzet om de Ambassades van de Noordzee te laten geloven in een sprookje met een happy end.

De Noordzee als rechtspersoon

Luisteren aan de Zee begon op 11 juli en eindigt op 13 juli 2019.
Rond de Pier en het strand van Scheveningen, in Stroom Den Haag, Het Nutshuis, Humanity House en het Maurtishuis.

Deelnemende kunstenaars: Carmen Schabracq, Valerie van Leersum, Stef Veldhuis, Frank Bloem, Arne Hendriks, Rik van Santen en Jesper Buursink.

Ambassadevandenoordzee.nl

About Najiba Brakkee 140 Articles
Najiba Brakkee woont in Amsterdam en werkt op project basis in de kunstwereld als pr-medewerkster en organisator. Zij ziet de kunstwereld als een avontuur en schrijft over alles wat zij onderweg tegenkomt: exposities, ateliers, beurzen en dergelijke. 

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*